The Belgian ZERO artist Jef Verheyen (1932-1984) became known as the painter of light streams and colour spectra. He experimented not only with light, but also with movement and the invisible as means to evoke natural mechanisms and to reveal universal interrelationships between human beings and the surrounding world. He used geometric principles – his passion for geometry was born out of his interest in mathematics and (Greek) philosophy – as the basis for harmony. Verheyen never gave up on traditional media and materials such as the canvas, paint, and brushes to search for the essence of our nature. 

Ivo Michiels

(c)Jef Verheyen, photo: Jef Verheyen Archive
• 0459 • Le Voile du Mystère, 1958-1959
Jef Verheyen Archive
Painting , 81 x 100 cm
oil paint on burlap, varnished

“Pour lever ce voile du mystère qui me cache ma propre valeur, il me faut le plus grand silence.” - Jef Verheyen, February 1959

 

This key work marks a turning point in Verheyen's oeuvre. Like American artist Mark Rothko, he discovers a meditative vision of abstract art. When Verheyen is working on this canvas, he writes: ‘I no longer feel form, only vibrating spaces, my canvas is space itself and I do not feel attached in any way to the surface on which I am working. ... It is therefore logical that I no longer have any notion of the surface, that I feel as if I am the centre of that space. I alone faced by that space. I alone faced by that void.’

The work invites stillness, meditation... How does this indeterminate, black space make you feel?

Around 1958, after a period of 'labyrinth-geometric' works, Verheyen starts exploring the monochrome colour and the simplified form. They may appeal to or evoke Rothko's color fields. These estranged works in toned-down colours carry titles as 'Le voile dy mystère', throwing a veil.

Verheyen wrote about this painting in his notebook of 1962 (JV_08_33):

Vroeger reeds kreeg ik bewijzen die zo duidelijk aantoonden wat zij wilden dat ik er onmogelijk naast kon kijken. Vier jaar geleden maakte ik een zwart schilderij dat ik Le Voile du Mystère [459] noemte zonder feitelijk te beseffen wat die enorme verborgen wereld in zich droeg aan bewijzen, wegen en rustplaatsen. Het nam me meer dan 4 maanden vooraleer ik in de staat was die muur te doorbreken en een brug over dat schilderij te bouwen, langzaam sukkelde ik verder over de weg die steeds smaller en smaller werd tot me nog een haarfijn draadje bleef dat over de zwarte afgrond was gespannen en waarin ik meermalen viel, dikwijls alles brak wat rond mij in het duister te vinden was, maar elke maal vond ik het begin van de draad terug tot ik eindelijk een goed equilibrist werd.

References
  • Retrospectieve Jef Verheyen, 1932-1984 / Willy Van den Bussche & Léonore Verheyen. - Oostende/Brugge : Provinciaal Museum voor Moderne Kunst/Stichting Kunstboek, 1994. - 158 p. : ill. ; 30 x 24.5 cm

  • Collection 1989,  Musée Saint Pierre Art Contemporain, Lyon: Musée Saint Pierre, 1989. 

  • Maurice Besset (ed.), La couleur seule. L'Experience du monochrome, exh. cat., Musée Saint Pierre Art Contemporain Lyon (07.10.1988 - 05.12.1988), Lyon: Octobre/Musée Saint Pierre, 1988. - ill., 32,2 x 25,2 cm

  • Kurt De Boodt, Van uw tijd? Kunstgrepen omtrent 58, exh. cat., Hof van Busleyden Mechelen, Mechelen: Stedelijke Musea Mechelen, 2008.